Strefy czystego transportu stają się coraz istotniejszym narzędziem w walce z zanieczyszczeniami. Stopniowo wprowadzane regulacje oznaczają spore zmiany dla kierowców. Na czym polega koncepcja SCP, gdzie takie ograniczenia obowiązują już teraz i gdzie będą wprowadzone w najbliższych latach?
Strefa czystego powietrza w Warszawie – terminy i zasady
Uchwała o wprowadzeniu Strefy Czystego Transportu w Warszawie została przyjęta 7 grudnia 2023 roku. Zgodnie z projektem obszar niskiej emisji obejmie całe Śródmieście i fragmenty dzielnic znajdujących się w centrum miasta. Granice strefy będą wyznaczone przez:
- al. Prymasa Tysiąclecia;
- linie kolejowe nr 20, 501, 9 i 7;
- ul. Wiatraczną;
- al. Stanów Zjednoczonych;
- Most Łazienkowski;
- al. Armii Ludowej;
- ul. Wawelską;
- ul. Kopińską;
- ul. ppłk. M. Sokołowskiego „Grzymały”;
- Al. Jerozolimskie.
Łączna powierzchnia tak zdefiniowanego obszaru wynosi ok. 37 km2. Strefa czystego powietrza w Warszawie ma obowiązywać już od 1 lipca 2024 roku, ale do końca 2027 roku nowe zasady nie będą dotyczyć mieszkańców strefy, jak również wszystkich osób zameldowanych i płacących podatki w stolicy. Pierwszy etap obejmie ograniczenia dla samochodów z silnikiem Diesla starszych niż 19 lat i z silnikiem benzynowym starszych niż 23 lata. Wyjątki będą wprowadzone również dla seniorów i właścicieli aut zabytkowych.
Strefa czystego powietrza w Europie – gdzie są strefy czystego transportu?
Również w innych krajach Starego Kontynentu z roku na rok powstaje coraz więcej stref czystego transportu. W 2022 roku było ich łącznie 320, a do 2025 roku liczba ta ma wzrosnąć już do 507. Najwięcej ze stref znajduje się obecnie we Włoszech, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Francji. Stopniowo rośnie także powierzchnia stref czystego transportu – łączny rozmiar obszarów objętych ograniczeniami ma się zwiększyć aż o 58% do roku 2025.
Polska dołącza do grona państw wprowadzających strefy czystego powietrza dopiero od 2024 roku. Oprócz Warszawy nowe ograniczenia mają wejść w życie również w Krakowie – również od 1 lipca. Docelowo zakaz wjazdu ma dotyczyć pojazdów, które nie spełniają normy Euro 3 (silniki spalinowe) lub Euro 5 (silniki Diesla), jednak przepisy będą wprowadzane stopniowo.
W najbliższych latach liczba stref czystego transportu może diametralnie wzrosnąć zarówno w Polsce, jak i Europie. Już teraz swoje zainteresowanie podobnymi projektami zadeklarowały też inne duże polskie miasta – w tym Wrocław, Katowice, Łódź i Rzeszów.
Zobacz też: Diesel czy beznzyna? Zakazy dotyczące pojazdów spalinowych po 2035 roku
Regulacje związane ze strefą czystego powietrza
Strefa czystego powietrza to obszar o szczególnie wysokim poziomie zanieczyszczeń, który często charakteryzuje się także intensywnym ruchem pieszych i samochodów, co wymusza potrzebę wprowadzenia specjalnych regulacji. Ich celem jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery, co przekłada się na poprawę jakości powietrza. Takie rozwiązania dotyczą w większości dużych miast – mogą one opierać się na całkowitym zakazie wjazdu lub konieczności wniesienia określonej opłaty. Mieszkańcy stref przeważnie nie są objęci ograniczeniami lub mają więcej czasu na zastosowanie się do nowych regulacji.
Strefy czystego powietrza w Polsce oznaczone będą znakami D-54 i D-55, które mają informować odpowiednio o początku i końcu strefy. Oprócz tych znaków kierowcy powinni również zwracać uwagę na tablice z dodatkowymi informacjami. Mogą one zawierać ważne szczegóły, takie jak godziny obowiązywania ograniczeń czy kategorie pojazdów upoważnionych do wjazdu. Właściciele samochodów mogących wjechać do strefy niskoemisyjnej będą mogli umieścić specjalną naklejkę w lewym dolnym rogu przedniej szyby. Naklejkę będzie można nabyć w urzędzie gminy odpowiadającym miejscu zamieszkania kierowcy. Zgodność pojazdu z ograniczeniami można sprawdzić również za pośrednictwem portalu mObywatel.
Zobacz też: Zrównoważony transport – na czym polega i jak jest realizowany?
Kto i w jakich miastach nie wjedzie do strefy czystego transportu? Jak będzie rozwijał się rynek elektromobilności? Prognozy
Warto mieć na uwadze, że zasady dotyczące stref niskoemisyjnych mogą się różnić w zależności od państwa i konkretnego obszaru. Niewykluczone jest także to, że przepisy będą z czasem ewoluować – warto zatem na bieżąco śledzić najważniejsze informacje i aktualizacje. Bez wątpienia najmniej powodów do obaw będą mieć właściciele aut elektrycznych, hybryd plug-in, pojazdów z niskim poziomem emisji (np. spełniających normę Euro 6), pojazdów na gaz i aut z wodorowymi ogniwami paliwowymi.
Strefy czystego transportu są coraz częściej wprowadzane przez różne miasta i regiony na całym świecie jako jedno z rozwiązań problemu rosnącego zanieczyszczenia powietrza. Ograniczenie dostępu dla pojazdów spalinowych – wraz z promowaniem bardziej ekologicznych alternatyw, takich jak samochody hybrydowe i elektryczne – sprawia, że centra miast stają się miejscami, w których elektromobilność odgrywa większą rolę.
Zobacz też: Norma EURO 7 – od kiedy obowiązuje i co zmienia?
Wpływ zmian na producentów w branży Automotive
Warto zaznaczyć, że zmiany regulacyjne wiążą się także z innymi wymaganiami wobec producentów. Aby wspierać trwającą już transformację branży motoryzacyjnej, jako Knauf Automotive oferujemy niezawodne i sprawdzone rozwiązania z obszaru izolacji, ochrony i ocieplenia baterii w samochodach elektrycznych oraz wodorowych. Wykorzystujemy materiały takie jak EPP i EPS, które łączą wytrzymałość z niską wagą – dzięki temu idealnie sprawdzają się w obszarze automotive.